Universiteit van Amsterdam
Middelen en mogelijkheden voor een brede ICT-dienstverlening staan onder druk en veel organisaties bezuinigen op deze dienstverlening om het onderwijs zelf te ontzien. Een begrijpelijke keus.
In het onderwijs (met name het Hoger Onderwijs) zijn vooral de closed source oplossingen spekkoper. De ICT afdelingen in onderwijsinstellingen staan dan ook onder bestuurlijke druk om goedkoper te worden. Verleidelijke alternatieven uit de cloud om in het onderwijs delen van de standaard diensten in te vullen kom ik de laatste twee jaar vaker en vaker tegen bij de UvA maar ook bij de collega’s. Maar is een vlucht naar de cloud het enige antwoord dat we kunnen bedenken ?
In mijn bijdrage voor deze blog grijp ik terug op een discussiebijdrage die ik vorige jaar geplaatst hebt op de site van NOIV, een overheidsinstantie voor de promotie van open standaarden en open source in de publieke sector. Helaas een instituut dat na dit jaar niet bestaat. De reden is dat ik denk dat deze discussie ook door onderwijs en ICT & O professionals gevoerd moet worden.
Bedrijven als Microsoft (MS) en Google maken dankbaar gebruik van het huidige tijdsgewricht. Zij zijn in staat om delen van hun ICT-portefeuille zeer goedkoop en ver onder de werkelijke waarde aan te bieden, namelijk gratis. Voor onderwijsinstellingen zijn er geen kosten om bijvoorbeeld ‘Google apps for education’ of ‘Live@edu’ (MS) te gebruiken. Alleen de zon gaat (vooralsnog) voor niets op. Dergelijke diensten hebben een reële kostprijs, maar deze multinationals zien het onderwijs als een strategische keuze. Concurrenten (open source en closed source), die vanuit hun business wel een werkelijke prijs in rekening brengen, hebben het nakijken. Hun middelen en marktpositie zijn ontoereikend om zich een dergelijk geste te veroorloven.
De verleiding is te groot om niet mee te doen, maar is verslaving niet het gevolg van toegeven. Ik noem soms gekscherend het aanbod van Google en Microsoft ‘het heroïnemodel’. Eenmaal meedoen en een pijnlijk afkickproject en ‘cold turkey’ is de enige weg om onder het juk uit te komen. Altruïsme en maatschappelijke betrokkenheid zijn vanuit marketing mooie slogans, maar in mijn bescheiden opinie iets te dun voor het rechtvaardigen van de investeringen die Microsoft en Google doen. Langdurige productverslaving, juist vanaf het moment dat er betaald moet worden, en een diepgaand inzicht in het gedrag van jongeren en jong volwassen (de primaire doelgroep) op basis van data-mining in gebruiksstatistieken geven een niet geheel zuiver verkregen voordeel op andere spelers in de markt.
Deze ‘gratis’ lokkertjes geven ook de eindgebruikers niet een eerlijke kans om een weloverwogen keuze te maken tussen open en closed en tussen functionele wensen en werkelijke kosten. Ik hoop niet dat in 2015 het onderwijs zich realiseert dat 2010 het jaar was waarin de eerste stap werd gezet in Microsoft en/of Google als de (virtuele) CIO van een onderwijsinstelling.
Een andere positievere benadering is een keuze voor het investeren in een ICT onderwijsinfrastructuur die opgebouwd is uit open source componenten. De eerste winst ligt voor de hand, voor open source oplossingen hoeven geen licentiekosten te worden betaald. De UvA heeft bewust gekozen om meer en meer te investeren in open oplossingen. Wij doen dit niet “splendid islolation” maar in een netwerk van meer dan 100 gerenommeerde universiteiten in alle werelddelen.
Sakai, Uportal & Mediamosa zijn naast software gemeenschappen van mensen met ideeën, wensen en idealen. Een dergelijke open source community is een Do-ocracy. Een do-ocracy stimuleert je om actief deel te nemen en bijdragen te leveren aan de community. Een stukje broncode, bètatester, het oplossen van problemen of het beantwoorden van supportvragen. Het kan ook een bijdrage zijn aan de documentatie of gebruikershandleidingen. In een do-ocracy wordt je gewaardeerd om de actieve rol die je inneemt en liggen de verantwoordelijkheden bij diegene die de handen uit de mouwen steken en waar nodig net dat beetje extra doen om een ‘release’ online te krijgen.
Waardering motiveert en in do-ocracy ontmoet je mensen die slimmer zijn, meer weten en soms over meer vaardigheden beschikken. Een uitgelezen kans om je eigen kennis te vernieuwen en vaardiger te worden.
In tegenstelling tot de keuze voor een cloud oplossing waar bijna alle controle op (toekomstige) functionaliteit van de software wordt overgedragen biedt een open source benadering een uitgelezen kans om een ICT aanbod te creëren dat een afspiegeling is van de wensen van het onderwijs en niet een halfslachtig compromis omdat het nu eenmaal gratis is. Mijn ervaring is dat het niet alleen goedkoper en beter kan dan bv Blackboard maar het is ook veel leuker en leerzamer.
De opdracht voor u, lezer, is om een spiegel te zoeken, het spiegelbeeld goed in de ogen te kijken en te bedenken of u geleid wilt worden of een actieve & zelfstandige rol wilt spelen in uw eigen onderwijstoekomst.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten