vrijdag 15 juli 2011

Op naar de twaalfjescultuur

Roel Smabers, directeur/eigenaar Parantion

Zijn we blij met hoe we nu toetsen? Allemaal tevreden met de mogelijkheden die systemen bieden? En het gemak? Niet echt. Maar er is niks beters, hoor je dan. Het is op zich niet nieuw dat systemen nooit precies aansluiten bij wat we in de praktijk nodig hebben. Zeker niet als die praktijk verandert.


Vaak ligt de oorzaak in de erfenis, of ‘legacy’ van de systemen, maar ook van de organisaties. Processen stammen nog uit de tijd van de boekdrukkunst en zijn afgestemd op het verwerken van papier. Ik veroordeel dit niet, maar constateer het. We automatiseren de werkelijkheid die is gebaseerd op een papieren tijdperk. We automatiseren de cursus-gedreven onderwijscultuur en perfectioneren dit steeds verder.

Ik loop zelf rond in deze wereld en zit steeds meer met de vraag of dit niet een heel suboptimale weg is? Om te voorkomen om dan in een onuitvoerbare academische discussie te geraken, loop ik zo wat van de vragen die dit oproept langs, en beschrijf ik wat ontwikkelingen die volgens mij wel de goeie kant op gaan.

In dit blogtikel kijk ik naar toetsen en beoordelen. Wat is dit voor vreemd fenomeen, bekeken vanuit een wat meer sociologisch perspectief? Vandaaruit blik ik wat vooruit, uit de brainstormsessies die ik de afgelopen maanden heb gehad met een aantal mensen die ‘iets hebben met toetsen’ , vooral in de Zorg maar ook in andere onderwijstakken. Een paar nog ruwe, oude, nieuwe en andere ideeën.

Perspectief
Vorig jaar op de Educause zei een spreker over gaming: onderwijs is eigenlijk één grote game. Wij hebben er alleen een hele slechte van gemaakt.

Als ik terugkijk op naar mijn eigen opleidingsjaren, dan begon school pas te leven in de stages. Toen begreep ik waar al die theorie, die nog was blijven hangen, voor nodig was. En pas toen ik zelf een keuze kon maken voor een opleiding die bij me paste, kwam ik uit de 6-jes regen. Ik kreeg zowaar lol in leren.

Er lijkt een verhouding te zijn tussen (intrinsieke) motivatie en wat we van het systeem moeten en de praktijk betekenis van het leren (context rijk leren). Hoewel niet wetenschappelijk bewezen lijkt het op de bovenstaande figuur.

Dus de mate van vrijwilligheid, en de relatie met het nut zijn van belang. Op zich is de gedachte van het competentie-leren in theorie dan zo gek nog niet. Leren in de context van de (beroeps)praktijk. Aansluiten bij de praktijk. Alleen hoe meet je de resultaten? Hoe organiseer je het onderwijs? En hoe zorg je dat docenten er mee uit de voeten kunnen. Ze hebben namelijk steeds meer geleerd om een deelgebied te doceren.

En zoals Edgar Schein al zei:
als je een olifant doormidden knipt, krijg je geen twee kleine olifantjes, maar een enorme smeerboel.
 

Innovatie Is hiermee ook de onderwijs innovatie failliet? Gelukkig niet. Wel zijn bijna alle innovatiemanagers wegbezuinigd, is het woord innovatie uit alle projecten geschrapt en is de meeste lucht uit de projecten gefietst.

Wat overblijft zijn, als je alle projecten los van elkaar bekijkt, projecten die praktisch bruikbaar zijn en vaak goede ideeën opleveren. Het wordt pas echt interessant als je al die projecten naast elkaar legt. Je ziet dan in grote lijn waar het naar toe lijkt te gaan.

Hieronder volgt een paar voorbeelden van projecten. In deel twee gaan we in op de integratie en waar het naar toe gaat…

· Peer review TU Delft: peer evaluatietool

· Doorstromen in de keten: publicatie en presentatie volgt op de Surf Onderwijs Dagen. Een project waarin doorstroming van MBO naar HBO in beeld is gebracht. Met name het koppelen van kwalificaties van de twee opleidingen en matchen van die kwalificaties van studenten aan een project en zo een optimaal team met HBO-ers en MBO-ers te formeren. Bij dit project zijn de Hogeschool Utrecht en Saxion vanuit competenties blijven denken en wisten toch een bruikbaar meetinstrument te ontwikkelen. De complexiteit is dat competenties wel te meten zijn, maar dan zoveel indicatoren om de hoek komen kijken, en er zoveel gescoord moet worden dat het administratief niet meer te doen. Het ZelCom model, dat als een soort DNA van een ‘toets’, (toets in dit geval als theorietoets, praktijkopdracht, stage) en van het te toetsen object. Dit model zal overigens later dit jaar een uitgebreid artikel over verschijnen.

· Personal Development Portfolio: 26 verschillende curricula met allemaal hun eigen toets en beoordelingsformulieren voor alle specialismen in een ziekenhuis. Een leeromgeving op maat en toch beheersbaar.



Een doorkijkje van waar het naar toe gaat
Zoals gezegd zal ik in deel 2 van dit artikel proberen hier een beeld van te kunnen schetsen. Na de zomer gaan we aan de slag met een aantal projecten waarin de integratie van belang is. Enquête achtige oplossingen, gecombineerd met itembanken, waar social media achtige oplossingen helpen om met elkaar vragen te maken en te ‘ranken’, matching van kwalificaties met opdrachten en combinatie van dit alles in een persoonlijke mobiele omgeving waar weer collectief data uitgehaald kan worden voor onderzoek en toetsen ingezet kunnen worden.

Dit artikel werd voor een blog te lang. Dus heb ik het in twee stukken geknipt. Deel 2 volgt na de zomer.

Fijne vakantie….!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten