De Tweede Kamer vraagt de Algemene Rekenkamer uit te zoeken hoeveel geld er nu daadwerkelijk aan ondersteunend personeel wordt besteed in het hoger onderwijs. Een motie daartoe van PvdA en SP werd onlangs aangenomen.
We hadden het kunnen zien aankomen: in tijden van bezuinigingen roept de een of andere bewindsman vroeg of laat dat de overhead in het onderwijs te hoog is. En dat dat ten koste gaat van het primair proces.
Ook bestuurders hebben er een handje van om in te grijpen in de facilitaire diensten met als argument dat de docent voor de klas daarbij gebaat is. Vanuit het perspectief van politici en bestuurders, die in het algemeen alleen uitgaan van kengetallen, een begrijpelijke redenering. Maar ver weg van de realiteit.
Een collega-docent (inmiddels gepensioneerd) zei mij eens: "De tijd van de oude HEAO, dat was nog eens iets: één directeur, één secretaresse en voor de rest alleen maar docenten!" Ik heb die tijd als beginnend docent ook meegemaakt, en herinner mij ook dat ik mijn eigen proefwerken kopieerde, mijn eigen cijferregistratie bijhield, de overheadprojector (wij hadden er drie) vanuit het magazijn naar het klaslokaal vervoerde en bij het verplaatsen van een les zelf een lokaal moest reserveren.
Het maatschappelijk debat over onderwijs kenmerkt zich door twee eigenaardigheden: iedereen is deskundig (iedereen heeft immers ooit onderwijs genoten) en iedereen mag ongegeneerd de goede oude tijd verheerlijken (het 'gelukkige klas van Theo Thijssen'-syndroom).
Thijs Chanowski (van de Fabeltjeskrant) liet in de jaren tachtig tijdens onderwijscongressen al een prachtige animatie zien, waarin de vooruitgang sinds de industriële revolutie in alle sectoren werd getoond: van paard en wagen tot de raket naar de maan, van de postduif tot e-mail. Alleen de plaatjes over onderwijs bleven onveranderd: docent voor de klas in 1800, docent voor de klas in 1980.
In 1980 stond op mijn school ook nog maar één computer: op het secretariaat. De enorme vlucht die ICT in het onderwijs sindsdien heeft genomen toont aan dat het begrip overhead aan een herdefinitie toe is. Computers zijn allang geen 'competative advantage' meer, maar 'necessity'. Slechte ICT-voorzieningen doen een opleiding al gauw enkele plaatsen dalen in de keuzegids.
Ik ken docenten in het HO die voor hun opleiding de functie van helpdesk vervullen: studenten kunnen met alle (ook technische) vragen over de elektronische leeromgeving bij hen terecht. Het is voor het management van die opleidingen kennelijk niet mogelijk om helpdeskmedewerkers aan te trekken, omdat daarmee hun ratio onderwijzend/ondersteunend personeel ongunstig wordt, maar ondertussen doet deze docent, en veel van zijn collega's, wel ondersteunend werk...
Volgens de definitie is overhead 'het geheel van functies gericht op de sturing en ondersteuning van de medewerkers in het primaire proces'. Maar wat is tegenwoordig het primaire proces in het onderwijs?
In het onderwijs gaat het toch primair om het faciliteren van het leren van de studenten en leerlingen? De tijd dat de enige vorm daarvoor bestond uit de docent voor de klas hebben we allang achter ons gelaten. De student beschikt tegenwoordig over een 'rijke leeromgeving' waarin ook de beroepspraktijk, ICT, projectonderwijs naast de docent voor de klas een plaats hebben ingenomen. Volgens de definitie van overhead betekent dat naar mijn mening dat de helpdeskmedewerker net zozeer een medewerker in het primaire proces is als de studieloopbaanbegeleider, de docent en de laboratoriummedewerker.
De oplossing zit 'm dus in een herdefinitie van de begrippen 'onderwijzend' en 'ondersteunend' personeel. Als die door de Algemene Rekenkamer wordt doorgerekend komen de ratio's zonder meer heel anders te liggen.
Zo niet, dan dreigt voor docenten een levensgroot gevaar. Het snijden in overhead betekent dan automatisch dat ze zelf weer meer ondersteunende taken zullen moeten verrichten. Wat dacht u van: het schoonhouden van het klaslokaal. Zover zullen we het toch niet laten komen?
Een sterk artikel Anton. Helemaal mee eens. Op mijn eigen instelling log ik op het computersysteem in met het profiel van 'ondersteunend personeel'. Wat doe ik zoal? Ik ontwikkel complexe digitale toetsvragen voor docenten, stel digitale toetsen samen, lever een bijdrage aan de getalsmatige analyse toetsresultaten, ben key-user van onze electronische leeromgeving. Verder geef ik nog diverse interne trainingen op het gebied van toetsen. Strikt genomen allemaal 'ondersteunende taken'. Gelukkig weten de meeste collega's dat het inderdaad geen 'overdaad' is wat ik doe ;-)
BeantwoordenVerwijderenP.S. Ik neem aan dat je de reacties als gastblogger in de gaten kunt houden. Zo niet, dan wijst Heino je vast wel op deze reactie.
Sinds de tijd van ‘de oude HEAO’ is de overhead wel heel erg veel toegenomen. De Tweede Kamer stelt dit niet voor niets aan de orde. In het HBO wordt nog maar 25% van de middelen besteed aan de directe onderwijsuitvoering (http://iturl.nl/sn1KJ).
BeantwoordenVerwijderenIn het MBO wil de minister de uitdijende overhead aanpakken door de norm van 1000 uur onderwijstijd te introduceren (Actieplan MBO: Focus op Vakmanschap).
Onderwijspersoneel zou zich de vraag moeten stellen: wat merkt de leerling of student ervan als mijn functie niet zou bestaan?
@Eus daar kun je ook nog bij noemen wat merkt de leerling of student ervan als ik niet zou bestaan. Het gaat ook nog om de kwaliteit, hartstocht, bezieling en passie van de begeleider en zijn omgeving. Denk maar eens aan een goed rooster, een goed onderwijsprogramma, aan het vrijspelen van begeleiders om meer tijd aan de individu te besteden, aan...... Dat hoort / moet een goed samenspel zijn. Ik zie dat bij docenten, bij zgn "ondersteuners" (ik ga erg mee in het verhaal van Anton) en managers. Ik zie dat net zo goed bij deze doelgroepen van niet. Misschien moeten we de discussie meer naar die kant leiden?
BeantwoordenVerwijderenIedereen die geen kwaliteit levert en/of bijdraagt aan de talentontwikkeling die gaat wat anders doen? Dus ook een goede gesprekscyclus en beoordelingen?
) Foods loaded with Carbohydrates can increase acne by half.
BeantwoordenVerwijderenIf you might be a pupil, inquire with the health center if there is often a dermatology clinic, many campuses have them.
" Then she declared she felt disoriented, since "these acne feelings" was such a big section of her life. I possess a tendency to rest my chin on my own palm when I'm at work.
my web page; clearasil acne marks
Depending on which form of stone that she'll like and what you may find the money for, a diamond promise ring has long been an all time favored. According for the most current facts through the Gemological Institute of America, as much as 40 p. Purity rings make up a large component of Christian jewelry, and are very popular amongst young social conservatives.
BeantwoordenVerwijderenHere is my blog :: promise rings for girlfriend
c of the whole crop will consequence in round cultured pearls of the finest quality.
BeantwoordenVerwijderenCeltic tungsten bands: Celtic tungsten carbide bands are the classic carbide ring styling
with a meaningful twist. The campaign was rolled out in 1950; within a few
years, diamond jewelers could barely keep up with the demand
for diamond rings - including mens diamond rings.
Stop by my web-site ... promise rings sterling silver